Deneyimsel Oyun Terapisi

Deneyimsel oyun danışmanlığı, özellikle çocukların duygusal, davranışsal ve sosyal gelişim süreçlerini desteklemek amacıyla yapılandırılmış bir destek yöntemidir. Bu yaklaşımda oyun, çocuğun kendini en doğal ve özgür biçimde ifade edebildiği araç olarak kullanılır. Çocuk için oyun, sadece eğlenceli bir etkinlik değil; aynı zamanda dünyayı anlama, duygularını dışa vurma ve yaşantılarını yeniden kurgulama yoludur.

Bu süreçte danışman, çocuğun oyun aracılığıyla iç dünyasını yansıtmasına olanak tanır. Yargılamayan ve yönlendirmeyen bir yaklaşım benimsendiği için çocuk kendini daha güvende hisseder, duygularını ve yaşadıklarını oyun yoluyla ortaya koyma fırsatı bulur. Böylece çocuk, kendi içsel kaynaklarını kullanarak çözüm üretme becerisini geliştirir.

Deneyimsel Oyun Danışmanlığının Temel Yaklaşımı

Deneyimsel oyun danışmanlığı, çocuğun iç dünyasına saygı duyan, onun bireysel ritmini gözeten ve gelişimsel ihtiyaçlarına duyarlı bir yaklaşımdır. Süreçte önemli olan çocuğun oynadığı oyunun türü değil, oyun sırasında ortaya koyduğu duygu, düşünce ve davranışlardır.

Bu danışmanlık biçimi şu ilkelere dayanır:

• Çocuk, oyun aracılığıyla kendini en iyi şekilde ifade eder.

• Her çocuğun oyun dili farklıdır ve bu dile kulak verilmelidir.

• Duyguların oyun içinde dışa vurulması sağlıklıdır ve desteklenmelidir.

• Yönlendirilmemiş, özgür bir oyun ortamı çocuğun güven duygusunu artırır.

• Çocuğun kendi deneyimlerinden yola çıkarak içgörü kazanması teşvik edilir.

Hangi Durumlarda Uygundur?

Deneyimsel oyun danışmanlığı, çocukların birçok farklı alanda yaşadığı zorlukların ifadesi ve sağlıklı biçimde aşılması için etkili bir destek sunar. Aşağıdaki durumlar bu sürece başvurmak için yaygın nedenler arasındadır:

• Duygusal dalgalanmalar (öfke, korku, kaygı vb.)

• Aile içi değişimler (boşanma, taşınma, kardeş doğumu)

• Okula uyum ve okul korkusu

• Travmatik yaşantılar (kayıp, kaza, şiddet tanıklığı)

• Özgüven eksikliği

• Sosyal ilişkilerde zorluk yaşama

• Gece korkuları, alt ıslatma gibi regresif davranışlar

• Aşırı içine kapanıklık veya saldırganlık

Her çocuğun yaşantısı ve buna verdiği tepkiler farklıdır. Bu nedenle deneyimsel oyun süreci tamamen çocuğa özel olarak yapılandırılır.

Süreç Nasıl İlerler?

Danışmanlık süreci genellikle çocukla bire bir olarak, haftalık düzenli görüşmelerle yürütülür. İlk etapta çocukla güven ilişkisi kurmak esastır. Bu güven ortamı sağlandığında, çocuk oyunlar aracılığıyla yaşadığı içsel çatışmaları ifade etmeye başlar.

Süreçte kullanılan oyuncaklar, kuklalar, kum tepsileri, figürler, bloklar ve resim malzemeleri çocuğun dünyasını yansıtan araçlardır. Danışman, çocuğun oyunlarına eşlik ederken müdahale etmez; sadece gözlemler, yansıtır ve destekleyici bir varlık olarak süreçte bulunur.

Görüşme sürecine zaman zaman ebeveynler de dahil edilir. Ancak odak noktası çocuğun oyun yoluyla gelişimsel ihtiyaçlarını karşılayabilmesidir.

Aileye ve Çocuğa Katkıları

Deneyimsel oyun danışmanlığı, sadece çocuğun değil; aynı zamanda ailenin de sürece aktif katılımını destekler. Çünkü çocukların yaşadığı birçok içsel çatışma ya da davranışsal değişiklik, aile içindeki dinamiklerle yakından ilişkilidir.

Sürecin çocuğa ve ailesine katkıları şunlardır:

• Çocuğun duygusal dünyasını daha rahat ifade etmesi

• Yoğun duygularla baş etme becerisinin gelişmesi

• Sağlıklı davranış kalıplarının oluşması

• Ebeveyn-çocuk ilişkisinde güvenin artması

• Anne babanın çocuğun ihtiyaçlarını daha iyi fark etmesi

• Uyumsuz davranışların altında yatan nedenlerin anlaşılması

• Aile içindeki iletişimin güçlenmesi

Deneyimsel Sürecin Güvenliği ve Gizliliği

Bu sürecin en hassas noktası çocuğun güvenli alan ihtiyacıdır. Görüşmelerde çocuğun kendini güvende hissetmesi için ortamın korunaklı ve gizliliğin esas olduğu bir yapı oluşturulur. Danışman, çocukla ilgili bilgileri sadece gerekli durumlarda ve ebeveynin bilgisi dâhilinde paylaşır.

Çocuğun oyunu bir anlatı biçimidir. Danışman bunu yargılamadan ve değiştirmeye çalışmadan dinler. Böylece çocuk hem anlaşılmış hem de onaylanmış hisseder.

Deneyimsel oyun danışmanlığı, çocuğa dış dünyada baş etmekte zorlandığı duygularla içsel bir düzen kurma fırsatı tanır. Oyun yoluyla çocuk yaşadığı olayları yeniden deneyimleme ve anlamlandırma fırsatı bulur. Bu da gelişimini daha sağlıklı ve dengeli şekilde sürdürmesini sağlar.

Her çocuk anlaşılmak, kabul edilmek ve kendini güvende hissetmek ister. Deneyimsel oyun danışmanlığı, çocuklara bu imkânı tanırken; ailelerin de çocuklarını daha derinlikli bir şekilde tanımasına ve desteklemesine katkı sunar.